Doğallıkla bahçemizde bir otomobil giriş yolu ile bahçede gerekli yerlere doğru uzayan bahçe içi yaya yürüyüş yolları olacaktır. Bu yolların kenarlarına dikilecek bitkileri ve bahçe dekorasyonu konusunu kendi zevkinize göre seçebilirsiniz. Ancak, bahçede yürüyüş yolları düzenlenirken şu konulara dikkat etmeniz gerekir:
Giriş ve yaya yürüyüş yolları eğer uzunsa cetvel gibi dümdüz düzenlenmemeli; birtakım köşe ve kavislerle oluşturulmalıdır. Aksi takdirde defalarca geçildikten sonra bu yollar insana giderek daha uzun ve sıkıcı gelmeye başlar.
Bu yollar boyunca bazı bitkiler dikilmeli: özel¬likle köşelerde birtakım örnek vurgulama bitkileri yetiştirilmelidir. Bövlece oradan her geçişte öyle bitkilerde ortaya çıkabilecek değişiklikler ve bitkilerin güzelliği dikkatimizi çekecek, yolun uzunluğu dikkatimize daha az takılacaktır.
Giriş ve yaya yollan üzerinde gölge yapıcı bit¬kiler dikilmelidir. Ancak bunların yolun iki tarafına karşılıklı ve sık aralıkla dikilmesinin yolu bir tünel haline getireceği unutulmamalıdır.
Çim ekili alanlarda yaya yürüyüş yollan boyunca altlarındaki çimi barındırmayacağı için herhangi bir yoğun gölge yapıcı ağaç, ağaççık ya da çalı dikilmemelidir.
Bahçede hiçbir zaman birbirine paralel yaya yürüyüş yolları düzenlenmemelidir.
Yaya yürüyüş yollarının zemini; kaplama beton, blok beton kalıplan, beton paket taşları, Bodrum kayrağı denilen düz yüzeyli taşlar, kum, çakıl vb. gereçlerle yapılabilir. Biz bahçelerdeki pek çok örneğini gördükten sonra bunlardan en doğal gereç olan ve aralarında çim gelişebilen Bodrum kayrak taşlarını, yaya yürüyüş yolları yapımı için okurlarımıza salık veriyoruz.
Elbette ki bahçelerimizin bir bölümünü çimle kaplamak oraya doğal ve kırsal görüntü katma yönünden güzel bir şeydir. Ama, bahçelerimizin her istediğimiz yerini çimle kaplayamayız. Çünkü, ağaç altları ve diğer yoğun gölgelik yerlerde çim barınamaz. Bu nedenle tam gölgede yaşayabilen kimi bitkileri kullanabiliriz.
Gölgede yaşayabilen bitkilerden bazıları şunlardır:
Alissum, Buzçiçeği, Cezayir menekşesi, Dağmuşmulası, Funda, Kadıntuzluğu, Kekik, Lavantin, Lobelya, Mayasılotu, Menekşe, Mineçiçeği, Nandina, Mozaik bitkisi, Vapurdumanı…
Önceden dikkatli bir planlama yaparak bahçemizdeki giriş ve yaya yollarının yerlerini saptayıp onları oluşturduktan; çim ve öteki toprağı örtücü bitkilerle bahçemizi yeşillendirdikten sonra sıra bahçemizde içeklerimizi yetiştireceğimiz tarh ve bordürlerin hazırlanmasına gelir.
Tarh (ya da parter) ile bordürleri (kenar çizgisi alanı) oluştururken şu düzenlemeleri yaparız:
Daire biçimli bir tarhı oluşturmak üzere saptadığımız alanın merkezine bir kazık çakarız. Sağlam bir sicimi bu kazığa sıkıca bağlayarak sicimin tasarladığımız tarhın yarıçapı uzunluğundaki yerine bir sopayı sıkıca iliştiririz. Sonra, ipi gererek sopayı dik tutup toprakta daire oluşturacak şekilde yere sopayı bastırıp yürüyerek tarhımızın sınırını belirlemiş oluruz. Daha sonra da ince kum dökerek sınırımızın kaybını önleyerek toprağın kazımı ve düzeltilmesi işlemleriyle tarhın oluşumunu gerçekleştiririz..
Oval biçimli bir tarhı oluşturmak üzere saptadığımız alanın iki ucuna birer kazık çakarız. Bu iki kazıkta bir yanı gergin duracak ve öteki yanı alanın genişlemesine en büyük yarıçaplı yerine teğet olacak uzunluktaki bir sicimi hazırlayarak sicimin iki ucunu birbirine bağlarız. Sonra bir sopa ile sicimi gergin tutacak şekilde sopayı yere bastırıp yukarda yaptığımız gibi tarh alanının sınırını belirleriz. Daha sonra ince kum döküp tarh alanının kazımı ve düzeltilmesi işlemlerine geçeriz.
Bordürleri oluşturmak üzere, yandaki örnekte olduğu gibi önce bordür alanı olarak saptadığımız yerin dört köşesine birer kazık çakarız. Sonra, bu bordür alanın m kesitin kırıklar yaptığı noktalarına yeni kazıkları çakarız. Bordür alanımızın düz hat oluşturduğu kenarında ölçüm işlemleri yaparak her 1 metrelik noktalarda karşılıklı yeni kazıkları çakarız. Daha sonra tüm kazıkların arasına sicimler gererek bir sopayla çizgilerimizi toprağın üzerine çizer ve ince kum dökerek bordür alanımızı belirlemiş oluruz.
Kameriyeler bahçelerimizde yazın içinde oturmak üzere kafesle kapatılmış kubbeli mekanlardır. Çardak, üzerine ve yanlarına birkaç direk ve kafes atılarak yapılan gölgeliktir.
Pergola, kazıkların üzerine bindirilmiş putrellerle oluşturulmuş bir çeşit çardaktır. Veranda ise, üstü kapalı teras anlamına gelir. İşte bahçedeki bütün bu saydığımız mekanlar ile bahçeye çıkıntı yapan balkon, garaj ve bahçeli evlerin çatıları, yanlarına ve üzerlerine birtakım özel bitkiler sarmaştırılarak (sardırılarak) içinde yaz mevsiminin stcak ve güneşli günlerinde yaşanabilir yer haline getirilebilir. Böylece hem yeşil ya da diğer renkleri içermeleri hem de gölgelik mekan olmaları sağlanmış olur. Bu işlemde örnek olarak sayabileceğimiz şu bitkileri kullanabiliriz: Acemborusu, Amerikan sarmaşığı, Çansarmaştğı, Çarkıfelek çiçeği, Gelinduvağı, Gül (sarmaşık özelliği taşıyanları), Hanımeli, Morsalktm, Mürver, Sarmaşık ve Yaseminler…